حجاب، عنصری هویت‌ساز
تاریخ انتشار: ۱۳ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۲۲۸۱۳
به گزارش خبرگزاری مهر، زینب نجیب کارشناس و پژوهشگر فلسفه دین طی یادداشتی با عنوان «حجاب، عنصری هویت‌ساز» به موضوع عفاف و حجاب پرداخت. که جزییات این یادداشت به شرح ذیل است.
یکی از ریشه‌ای‌ترین و شاید راهبردی‌ترین امور در مساله حجاب مواجه هویتی با این امر است. یعنی جدا از بحث کارکردهای حجاب باید تبیین انسانی و هویتی از آن داشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هویت را حقیقت وجودی فرد یا جامعه می‌نامند. در این تعریف دو بعد مطرح است. هویت سبب تشخص است یعنی فرد یا جامعه چنان است که از دیگری تمایز یابد و از طرفی هویت را حقیقت وجودی می‌دانند. یعنی به‌مثابه وجود شناسی، پویا، سیال و در حرکت است.
هویت تعریفی است که فرد از خود و وجود خود می‌کند و به پرسش‌هایی چون «چیستم» و «چه می‌خواهم» پاسخ می‌دهد. چیستم ناظر به ماهیت او و چه می‌خواهم ناظر به افق اوست. هر انسانی هم دارای هویت فردی‌ست و هم دارای هویت ملی. این دو به یک اندازه اصالت دارند به‌عبارتی هویت فرد در جامعه حل نمی‌شود اما بر اثر تأثیر جامعه، هویتی جدید می‌یابد.
هویت هر ملتی دارای مؤلفه‌هایی است. هویت ملی ایرانیان نیز دارای مؤلفه‌های «عمق تاریخی»، «اسلامی» و «انقلابی» است. اگر گفته می‌شود دارای «عمق تاریخی» است یعنی دارای نمادهای تاریخی همچون زبان، نژاد، سنن و جغرافیای مشترک است. در واقع در یک جغرافیای مشترک و با خصوصیات نژادی و زبانی مشترک، تاریخی هزار ساله رقم خورده که محصول یک ملیت است و سننی که حاصل فعالیت‌های ارادی و آگاهانه انسان‌هاست.
وقتی می‌گوییم «اسلامیت» اشاره به هویت‌سازی دین اسلام در میان ایرانیان داریم. اگر به نقش اسلام در خودیابی ایرانیان توجه کنیم خواهیم فهمید؛ هویت ملی ایرانیان قرن‌ها پیش در زمان ورود اسلام به ایران توفق بسیار یافته است. چنانچه مطهری نیز در کتاب خدمات متقابل ایران و اسلام اذعان دارد «اسلام با ورود خود به ایران ضمن از میان بردن تشتت آرا و تکثر عقاید مذهبی، وحدت عقیدتی و دینی را جایگزین کرد که در آن فکر واحد، آرمان واحد و ایده آل واحد به وجود آمد.
اسلام حصار سیاسی و مذهبی گرداگرد ایران را در هم شکست، تا امکان شکوفایی استعداد ایرانی فراهم شود، به طوری که مطالعه تاریخ ایران نشان می‌دهد، چنان شور و هیجان علمی و فرهنگی در ایرانیان پدید آورد، که آنها را در اوج قله‌های علمی و حتی مرجعیت دینی قرار داد.» (ص ۳۶۰).
مؤلفه «انقلابی» نیز ریشه در هویت دینی این ملت دارد. ایرانیان با ورود اسلام جذب آن شدند حال چه به دلیل شعار آزادی و عدالت بود و چه به دلیل خسته شدن از سلسله پادشاه ظالم و چه به دلیل علاقه به شخصیت پیامبر اسلام، دقیقاً به همان دلایل وقتی فرهنگ کشور را در زمان پهلوی دچار استحاله دیدند دست به انقلاب فرهنگی زدند. این بدان معنی است که هویت ایرانی تنها در گرایش به اسلام و تعالیم اسلامی قابل تعریف است مثل اینکه عنصر اصلی هویت ملی مربوط به مذهب آن ملت است و عناصر دیگر نقش ثانوی دارند.
اگر هویتی سازنده و شایسته باشد از چنان ظرفیتی برخوردار است که با نگاهی به گذشته و تکیه بر پایه‌های محکم آن می‌تواند به سوی تعالی رهنمون باشد همانطور که ایرانیان با گرایش به اسلام ضمن حفظ مؤلفه ایرانیت، با بهره‌مندی از فرهنگ غنی اسلام توانستند تمدن اسلامی بسازند آنها هم ایرانیت خود را حفظ کردند و هم با پیوست آن به اسلام معنای جدیدی از هویت خود رقم زدند که این هویت ایرانی_ اسلامی نام گرفت که البته به معنای واقعی تعالی بخش و سعادت بخش شد. شاهد آن بدون شک، تمدن اسلامی در قرن پنجم ه. ق است که همچنان دلیل تحیر خردمندان است.
یکی از عناصر هویت‌ساز قطع به یقین نوع پوشش انسان‌ها است. اسناد تاریخی هزار ساله که نشان از باور و علاقه زنان ایرانی به پوشش مناسب دارد، می‌تواند عمق تاریخیِ هویت حجاب را برای زنان این مرز و بوم ثابت کند. علاوه بر آن حجاب به عنوان یک حکم شرعی و مورد تأکید اسلام، در عنصر دوم از هویت ایرانی_اسلامی جای دارد. در نهایت با تمام فراز و نشیب‌ها با حرکت انقلاب اسلامی حجاب چنان بین تمام زنان ایرانی جا باز کرد که دیگر جامعه جمهوری اسلامی را با حجاب زنان آن می‌شناختند.
مثل اینکه حجابِ زن ایرانی، پرچم و نماد هویتی ایران شد. این پذیرش و استقبالِ حجاب از سوی بانوان، بر اثر یک جَو یا یک سلیقه جمعی نبود بلکه پیشینه‌ای هزاران ساله داشت که او را به سوی تکامل سوق می‌داد.این تکامل یک روز با پذیرش اسلام رخ داد و دگر بار با انقلاب اسلامی.
زنان این مرز و بوم همواره سعادت، توفق و تعالی خود را در چهره درخشان حجاب می‌دیدند و از آن حمایت می‌کردند آنها حجاب را نه فقط موضوعی فقهی و شرعی یا ابزاری برای کنترل شهوت در جامعه بلکه پوشش را ابزاری برای رسیدن به آرمان‌شهر خود می‌دیدند.
در این آرمان شهر عدالت سخن اول را می‌زند.یعنی جایی که هر چیز در جای خود قرار دارد. از این رو حجاب بهترین وسیله برای نظم جنسیتی قلمداد می‌شود. نظمی که با خط‌کش خود، نگاه‌ها، احساسات، عواطف و محبت‌ها را مدیریت می‌کند و هر یک را درست در جای خود یعنی خانواده می‌نشاند. حجاب زن تنها برای حضور اجتماعی اوست. جایی که افراد باید به یکدیگر ورای مسائل جنسی بنگرند.
افراد در اجتماع نه به مثابه زن و مرد بلکه به عنوان یک انسان باید با هم تعامل داشته باشند و اگر چنین نباشد و فضا جنسیتی شود قطعاً حرکت جامعه رو به تمدن نخواهد رفت زیرا اندیشه در قالب انسانیت رشد نخواهد کرد بلکه اندیشه در چنگال هوس‌ها به محاق خواهد رفت در این شرایط نه فقط زنان بلکه مردان نیز قربانی این نگاه جنسیتی خواهند شد.
بنابراین حرکت تمدن‌ساز یک زن تنها در حجاب کامل او محقق خواهد شد و این بزرگترین قطعه پازل هویتی یک زن است.
این افق درخشان در طول تاریخ همیشه مورد هجمه قرار گرفته و البته دشمن در این راستا به موفقیت‌هایی دست یافته است. امروز نیز با غفلت از این بعد هویت‌ساز و تمدن‌ساز، حجاب توسط تهاجمات غربی مورد دشمنی قرار گرفته و تلفات خود را داده است اما اگر در یک سیر اصلاحی بار دیگر مورد توجه و تبیین تمدنی قرار گیرد قطع به یقین مورد حمایت همه بانوان حتی آسیب دیدگان این جنگ قرار خواهد گرفت.
کد خبر 5929439منبع: مهر
کلیدواژه: حجاب و عفاف خانواده سبک زندگی قوه قضاییه هلال احمر جمهوری اسلامی ایران امداد رسانی بارش باران تهران پلیس راهور سازمان هواشناسی دستگیری جنگ غزه ستاد اجرایی فرمان حضرت امام ره گردشگری بسیج دانش آموزی نوسازی مدارس ترکمنستان هویت ساز هویت ملی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۲۲۸۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
معلمان پرچم‌دار زنده نگه‌داشتن هویت ایرانی در نوجوانان هستند
به گزارش خبرنگار مهر، فرشته حشمتیان پیش از ظهر چهارشنبه در ستاد ملی روایت پیشرفت، در آئین استانی گرامیداشت مقام معلم و تجلیل از معلمان نمونه کردستان ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهید محبوب، آیت الله مرتضی مطهری و تبریک هفته بزرگداشت مقام معلم گفت: معلمی پیشه انبیا الهی است و همان طور که پیامبران پیام آور خداوند تبارک و تعالی برای آدمیان بودند، معلمان نیز هدفی مشابه و مقدس دارند.
حشمتیان در ادامه سخنان خود رسالت معلمان را شنوا کردن گوش‌ها و بینا ساختن چشم‌ها دانست و اظهار داشت: معلم راهنمای کشف گنجینه‌های علم و معرفت است و همان کیمیاگری است که با اکسیر دانش، مس وجود آدمی را به زر تبدیل می‌کند.
وی با اشاره به اینکه معلمان در واقع معمار آینده هستند، گفت: معلمان با علم و آگاهی زمینه ساز موفقیت‌های بزرگ هستند و با تعلیم و تربیت نونهالان، آینده کشور را می‌سازند.
مشاور و نماینده وزیر آموزش و پرورش در ستاد ملی روایت پیشرفت خاطرنشان کرد: یکی از مهم‌ترین موارد انتظار از معلمان این است که احساس هویت ایرانی و اسلامی را در کودکان و نوجوانان زنده نگه دارند تا کودکان و نوجوانان به ایرانی بودن خود افتخار کنند.
حشمتیان گفت: اثرگذاری و اثربخشی جامعه فرهنگیان باید به نحوی باشد که سایر اقشار جامعه از شأن معلمین دفاع کنند.
وی آموزش و پرورش را مسئول تربیت نسل آینده و توانمند کردن دانش آموزان برای پذیرفتن مسئولیت در آینده برشمرد و اضافه کرد: مردم می‌بایست در ارتقای آموزش و پرورش نقش آفرینی کنند که یکی از کارهای اساسی و اصلی آموزش و پرورش مردمی سازی آن با بهره گیری از خانواده‌ها است.
حشمتیان در این آئین به فعالیت ستاد روایت پیشرفت آموزش و پرورش نیز اشاره کرد و گفت: این ستاد ذیل ستاد ملی روایت پیشرفت دولت فعالیت می‌کند.
تقویت جایگاه معلمان از اهداف برنامه‌های روز معلم
هاشم ناظمی‌جلال مدیرکل آموزش و پرورش این استان نیز در این آئین ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهید مطهری و تبریک هفته مقام شامخ معلم اظهار داشت: اعتلای فرهنگ عمومی تکریم معلمان کوشا، تقویت خودباوری و ایجاد انگیزه و تقویت جایگاه اجتماعی معلمان در جامعه و مدارس، از اهداف برنامه‌های گرامیداشت مقام معلم است.
وی در ادامه سخنان خود از اجرای این برنامه شناسایی معلمان نمونه در ۴ سطح مدرسه‌ای، منطقه‌ای، استانی و کشوری خبر داد و افزود: ۴ هزار و ۵۰۰ نفر از فرهنگیان استان در این برنامه شرکت کردند.
مدیرکل آموزش و پرورش کردستان ادامه داد: ۲ هزار و ۵۰۰ نفر از این تعداد به مرحله شهرستانی راه یافته و ۵۱ نفر نیز موفق به راه یابی به مرحله استانی شدند.
ناظمی‌جلال به برگزیده شده معلمان نمونه در سطح کشور و استان نیز پرداخت و گفت: آقای آرمان حسنی از منطقه زیویه، به عنوان معلم نمونه کشوری برگزیده شد و ۳ فرهنگی دیگر نیز منتخب استانی برنامه شناسایی معلمان نمونه شدند.
وی همچنین به عوامل کیفیت بخشی نیز اشاره کرد و گفت: ۶ نفر از فرهنگیان کردستان به عنوان عوامل نمونه کیفیت‌بخشی در سطح استان معرفی انتخاب شدند.
ناظمی جلال در بخش دیگر سخنان خود به رویکرد متفاوت وزارت آموزش و پرورش در برنامه شناسایی معلمان نمونه نیز پرداخت و گفت: امسال برنامه‌های هفته گرامیداشت مقام معلم و شناسایی معلمان نمونه با محوریت خانواده‌ها و اقشار مختلف جامعه صورت گرفته است.
وی با اشاره به برگزاری برنامه‌های متمرکز در همه شهرستان‌ها و مناطق استان، دیدار با مقام معظم رهبری را نقطه عطف برنامه‌های هفته گرامیداشت مقام معلم عنوان و خاطرنشان کرد: تنها چیزی که به یادگار می‌ماند خاطرات زیبای اخلاق معلمی است.
نایب رئیس ستاد استانی بزرگداشت مقام معلم در پایان سخنان خود آگاهی بخشی به مخاطبان را وظیفه و رسالت ذاتی معلم عنوان کرد و از همه دستگاه‌ها به جهت توجه ویژه به جایگاه معلم در این هفته تشکر و قدردانی کرد.
در ادامه این آئین، گروه موسیقی هنرستان ماموستا هژار و دکلمه دانش‌آموزی به اجرای برنامه‌های خود پرداختند.
در پایان برنامه از معلم نمونه کشوری، معلمان نمونه استانی، پیشکسوتان نمونه فرهنگی، معلمان نمونه جهادگر و نیز دو مربی افتخارآفرین کردستانی که به همراه تیم والیبال دانش آموزان قهرمان جهان شدند، تقدیر به عمل آمد.
کد خبر 6100469
رضا زرندی رییس کل دادگستری استان خراسان رضوی شد